Διαδρομή προς το χωριό Σέρβου - Slideshow          ΧΔ

Σάββατο 8 Μαΐου 2010

on 7 Σχόλια

Παναγία "η Σερβιώτισσα" ???

Αναδημοσιεύουμε άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο 177 τεύχος της εφημερίδας "Αρτοζήνος του Συνδέσμου Σερβαίων Αρκαδίας καθώς και το σχετικό σχόλιο της Εφημερίδας.
(οι απόψεις αυτές έχουν δημοσιευτεί επίσης και σε σχετικά άρθρα της ιστοσελίδας servou.gr)

Η εφημερίδα δημοσιεύει τις κατωτέρω απόψεις κάτω από τον τίτλο:
Ιερός Ναός Παναγίας της Σερβιώτισσας

Άποψη Χ. Αθ. Μαραγκού
Aπό την περιγραφή των Ναών της Ζωοδόχου Πηγής και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, συνάγεται ότι η Θεοτόκος υπήρξε η προστάτις των Σερβαίων, σ’ όλες τις περιπτώσεις. Είναι τόσο πολύ συνδεδεμένη με το χωριό που δικαίως θα μπορούσε ν’ αποκληθεί Παναγία η Σερβιώτισσα. Η έκπληξη όμως προήλθε από την Κρήτη, όπου οι πιστοί μιας περιοχής έχουν ναό αφιερωμένο στην .. . Παναγία τη Σερβιώτισσα! Συγκεκριμένα στο χωριό Στύλος του Δήμου Αποκόρωνου των Χανίων υπάρχει η Εκκλησία της Παναγίας της Σερβιώτισσας, η οποία αποτελεί ένα από τα βασικά παραδείγματα της βυζαντινής Αρχιτεκτονικής στην Κρήτη. Κτίσθηκε κατά την Δεύτερη Βυζαντινή περίοδο (12ος αιώνας), και παρουσιάζει επιρροή από ρυθμούς εκκλησιαστικής που αναπτύχθησαν παλαιότερα, κυρίως από την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης. Ο Ναός σωζόταν σε κατάσταση ερειπίου και στερεώθηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία πριν πολλά χρόνια.Υποστηρίζεται ότι πήρε το όνομα από κάποια εικόνα της Παναγίας που κρατούσε τον Χριστό με το αριστερό χέρι, Αριστεροκρατούσα. Είναι γνωστόν ότι, το αριστεροκρατούσα, δεν είναι εξαίρεση, δεν αποτελεί ίδιον γνώρισμα των εικόνων πρώτον και δεύτερον δεν γίνεται ποτέ Ζερβιώτισσα, (αριστερός= ζερβός-ή-ό, ή ζερβής-ιά-ί,) αλλά το πολύ Ζερβοχέρα, Ζερβιά, αριστερόχειρ, επαρίστερη και άλλα συναφή. Δεν γίνεται όμως ποτέ Ζερβιώτισσα και πολύ περισσότερο Σερβιώτισσα και δεδομένων των σχέσεων των Πελοποννησίων με την Κρήτη κατά την χρονική περίοδο κατασκευής του Ναού, υπάρχει μια επιφύλαξη γιατί όπως έχουν τα πράγματα τίποτα δεν αποκλείεται. Προς αποφυγή αίολων σχολίων, απαιτείται πληρέστερη έρευνα για την εξεύρεση πειστικότερων στοιχείων, τα οποία υπάρχει το ενδεχόμενο να μας φέρουν προ εκπλήξεων!
---------------------

Άποψη Βασιλείου Κ. Σχίζα
Παναγία η Σερβιώτισσα. “Σερβαίων ψυχής καταφύγιον”
Στην υμνολογία της Ορθοδοξίας, στα κείμενα των Αγίων, της πίστεώς μας, αλλά και στη συνείδηση του ευσεβούς λαού καθιερώθηκαν χιλιάδες ΘΕΟΤΟΚΩΝΥΜΙΑ τα οποία εγκωμιάζουν το όνομα της Μητέρας του Χριστού. Το περιεχόμενο των προσαγορημάτων
αυτών προκαλεί κατάνυξη και αναπλάθει κάθε ανθρώπινο αίσθημα.
Οι Σερβαίοι συμβολικά προσαγορεύουν την Παναγία με το οικείο σ’αυτούς επίθετο, “ΣΕΡΒΙΩΤΙΣΣΑ”. Είναι Θεοτοκωνύμιο το οποίο υποκρύπτει αληθινή ιστορική πραγματικότητα συνδεδεμένη αρρήκτως με τους προγόνους, τις παραδόσεις και τη σημερινή πραγματικότητα του χωριού. Η Παναγία (Ζωοδόχος Πηγή και Κοίμησις της Θεοτόκου)
ήταν, είναι και θα συνεχίσει εσαεί να είναι για τους Σερβαίους, ψυχής καταφύγιον. Σε πόνημα του 1992 εμπεριέχονται 5500 Θεοτοκωνύμια στα οποία δεν περιλαμβάνεται η “Παναγία η Σερβιώτισσα”. Μπορεί όμως το προσαγόρημα “Παναγία η Σερβιώτισσα” να επικρατήσει εύκολα και να καταγραφεί στα εκκλησιαστικά κείμενα και λεξικά εφόσον το ενστερνιστούν οι Σερβαίοι και το μεταφέρουν ο καθένας στο περιβάλλον του. Στο παρελθόν έχει γραφεί στην εφημερίδα “Αρτοζήνος”, ότι υπάρχει στην Κρήτη, στο χωριό Στύλος της Επαρχίας Αποκορώνου του Νομού Χανίων, ναός της Παναγίας με το προσωνύμιο “Σερβιώτισσα”. Το ίδιο και σε ιστοσελίδα του διαδικτύου.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε εύλογα το ενδιαφέρον μας, για να συλλέξουμε σχετικές πληροφορίες από τους κατοίκους τους χωριού Στύλος. Αποκομίσαμε μόνον … πλούσια παράδοση! Υπάρχει πράγματι ναός, δεξιά του Κεραμιώτη ποταμού έξω από το χωριό Στύλος ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Παναγία και τιμάται στις 24 Σεπτεμβρίου. Κανένας όμως δεν γνώριζε το προσωνύμιο “Σερβιώτισσα”. Ο ναός ονομάζεται από τους κατοίκους της περιοχής και “Μοναστήρα” γιατί στο παρελθόν λειτουργούσε και σαν μοναστήρι. Σύμφωνα με την παράδοση που μεταδόθηκε από γενιά σε γενιά, ένας πρωτομάστορας έχτιζε πάνω σε ένα “χωματοβούνι”, αριστερά του ποταμού Κεραμιώτη μία εκκλησία για να τιμήσει τον Άγιο Γεώργιο. Τότε το τσιράκι του (εργάτης του) αποφάσισε να χτίσει καλύτερη εκκλησία πάνω σε ένα “λιθοβούνι” δεξιά του Κεραμιώτη ποταμού προς τιμήν της Παναγίας. Ο εργάτης όταν τελείωσε το έργο κάλεσε τον πρωτομάστορα να θαυμάσει την πράγματι καλύτερη εκκλησία. Μετά από δόλια υπόδειξη του πρωτομάστορα ανέβηκε σε μια σκάλα για να στερεώσει ένα γάντζο στον τρούλο απ’ όπου θα κρέμεται ο πολυέλαιος.
Τότε έσυρε από ζήλια τη σκάλα ο πρωτομάστορας, με αποτέλεσμα να πέσει στο δάπεδο το τσιράκι και να σκοτωθεί. Η εκκλησία συνδέθηκε με το θάνατο του εργάτη που την έχτισε και έκτοτε έμεινε κλειστή, “αλειτούργητη”. Σύμφωνα με άλλη επικρατέστερη εκδοχή την εκκλησία της Παναγίας έκαψαν δύο φορές οι Τούρκοι και αυτός ήταν ο λόγος που παρέμεινε “αλειτούργητη”. Για εγκυρότερη πληροφόρηση απευθυνθήκαμε στην Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων όπου μας γνώρισαν ότι η Παναγία φέρει το προσωνύμιο “Ζερβιώτισσα” (από το ζερβός ή αριστερός -ή), επειδή είναι “Αριστεροκρατούσσα” δηλαδή κρατά το Χριστό με το αριστερό χέρι. Είναι βυζαντινό μνημείο, κτίσμα 900 ετών, βυζαντινού ρυθμού, σταυροειδούς σχήματος μετά τρούλου. Ανακαινίστηκε πριν μερικές δεκαετίες ενώ έφερε ίχνη πυρκαγιάς. Ουδέποτε είχε το όνομα “Σερβιώτισσα”. Ο αρθρογράφος της εφημερίδας “Αρτοζήνος” μάλλον είχε παρασυρθεί από τη λανθασμένη καταχώρηση στο διαδίκτυο, όπου αντί του ορθού “Ζερβιώτισσα” γράφει “Σερβιώτισσα”. Είναι λοιπόν ΜΙΑ η Παναγία η Σερβιώτισσα και θα καταχωρηθεί στις μελέτες των ερευνητών, ότι πρόκειται για την Παναγία που τιμάται στου Σέρβου και είναι το καταφύγιον ψυχής των κατοίκων του χωριού.


Σχόλιο Αρτοζήνου
Είναι αυτονόητο πως τόσο ο Χ. Μαραγκός, όσο και ο Β. Σχίζας εκφράζουν προσωπκές απόψεις για το θέμα της “Παναγίας της Σερβιώτισσας” και κάθε πατριώτης δικαιούται να έχει τη δική του άποψη επί του θέματος. Ο Σύνδεσμος δεν υιοθετεί ούτε απορρίπτει καμία άποψη. Θεωρούμε πως είναι απόλυτα δημοκρατικό, -στα πλαίσια της ελεύθερης διακίνησης ιδεών εντός των συλλογικών μας πλαισίων-, να δημοσιευθούν αυτές οι απόψεις, όπως και οποιεσδήποτε άλλες σχετικές, από οποιονδήποτε πατριώτη.
Σε θέματα πίστεως καθένας είναι ελεύθερος να πιστεύει αυτό που νομίζει, δεν έχει όμως δικαίωμα να θέλει να επιβάλει τη δική του πίστη, σε οποιονδήποτε άλλον.
Έτσι δεν είναι;

Share/Bookmark

7 σχόλια :

  1. Ασφαλώς και είναι έτσι...
    Σε θέματα πίστεως καθένας είναι ελεύθερος να πιστεύει αυτό που νομίζει, δεν έχει όμως δικαίωμα να θέλει να επιβάλει τη δική του πίστη, σε οποιονδήποτε άλλον.

    Το θέμα "της Παναγίας της Σερβιώτισσας" νομίζουμε ότι έχει ενδιαφέρον.
    Θεωρούμε ως ορθή τη θέση του Συνδέσμου να εκφραστεί μέσω της εφημερίδας και να μην υιοθετήσει ούτε να απορρίψει καμία άποψη.
    Επειδή όμως ο χώρος της εφημερίδας είναι περιορισμένος ίσως να υπάρξει δυσκολία να δημοσιευτούν και άλλες απόψεις από οποιονδήποτε πατριώτη δίνουμε την ευκαιρία στους πατριώτες αν θελήσουν να εκφραστούν μέσα σε αυτόν εδώ το χώρο χωρίς να βάλουμε περιορισμούς, που θα μπορούσαν να αναστείλουν την ελεύθερη έκφραση.
    Εννοείται ότι όλα τα σχόλια δημοσιεύονται αν δεν είναι υβριστικά ή εριστικά και κινούνται μέσα στα πλαίσια της ευπρέπειας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κατά τη γνώμη μας υπάρχει κάποια σύγχιση όσον αφορά την χρησιμοποιούμενη ορολογία "Παναγία η Σερβιώτισσα".
    Στην επικεφαλίδα του άρθρου της εφημερίδας "Αρτοζήνος" αναφέρεται ως "Ιερός Ναός Παναγίας της Σερβιώτισσας" αλλά από τα άρθρα των αρθρογράφων συνάγεται ότι μάλλον αναφέρονται σε Θεοτοκωνύμιο.

    Νομίζουμε ότι Θα είχε νόημα να λέγεται κάποια εκκλησία "Η Παναγία η Σερβιώτισσα" αν ήταν κτισμένη από Σερβαίους σε μια τοποθεσία έξω από το χωριό π.χ στου Λαχταρί και αυτό δεν θα το λέγαμε έτσι εμείς οι ίδιοι οι Σερβαίοι αλλά οι άλλοι κοντοχωριανοί... δηλαδή οι Λυκουρεσαίοι και οι Ψαραίοι για να το διακρίνουν από κάποια άλλη δική τους εκκλησία που θα ήταν κοντά και θα την είχαν κτίσει εκείνοι την οποία εμείς θα λέγαμε "Παναγία η Λυκουρεσιώτισσα ή Παναγιά την Ψαριώτισσα".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Είναι σεβαστή η οποιαδήποτε προσωπική άποψη όσον αφορά το θέμα αυτό, αλλά έχουμε να παρατηρήσουμε ότι καλό θα είναι να μην υπερβάλουμε και να κυριολεκτούμε όταν αναφερόμαστε στο θέμα αυτό – καθώς και σε οποιοδήποτε άλλο.

    Προσωπικά δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί στο σχετικό άρθρο αναφέρεται ότι το Θεοτοκωνύμιο «Παναγία η Σερβιώτισσα» είναι συνεδεμένο αρρήκτως με τους προγόνους και την παράδοση, αφού όλοι γνωρίζουμε ότι οι πρόγονοί μας ποτέ δεν χρησιμοποίησαν τέτοια ορολογία και το πιθανότερο είναι να μην ήξεραν κάν την ύπαρξη της λίστας των «Θεοτοκωνυμίων».

    Προσωπικά δεν αντιλαμβανόμαστε γιατί το Θεοτοκονύμιο «Παναγία η Σερβιώτισσα» αναφέρεται ότι είναι συνεδεμένο με τη σημερινή πραγματικότητα του χωριού.
    Η σημερινή παραγματικότητα του χωριού είναι γνωστή σε όλους μας.
    Το χωριό δεν κατοικείται παρά μόνο από ελάχιστους και μεγάλης ηλικίας κατοίκους, οι οποίοι έχουν άλλα πολύ σοβαρότερα ζητήματα να τους απασχολήσουν από εκείνα των «Θεοτοκωνυμίων».

    Όταν αναφέρεται ότι Οι Σερβαίοι συμβολικά προσαγορεύουν την Παναγία με το οικείο σ’αυτούς επίθετο, «Σερβιώτισσα» δεν κυριολεκτούμε.
    Το σωστό είναι να λεχθεί ότι κάποιοι Σερβαίοι θέλουν να προσαγορεύουν την Παναγία (ή την εκκλησία της) με το επίθετο «Σερβιώτισσα».

    Το σωστό είναι να λεχθεί ότι οι πατριώτες αυτοί θα ήθελαν να γενικευθεί η χρήση αυτής της ορολογίας από όλους τους Σερβαίους, γι’ αυτό και προτείνεται να το ενστερνιστούν οι Σερβαίοι και το μεταφέρουν ο καθένας στο περιβάλλον του, με απώτερο σκοπό να καθιερωθεί και να προστεθεί μέσα στην υπάρχουσα λίστα των Θεοτοκωνυμίων…

    Εμείς έχουμε να παρατηρήσουμε ότι δεν είναι καθόλου δύσκολο να προστεθεί αυτό το Θεοτοκωνύμιο…

    Αν αναφερόμαστε σε αυτή την ορολογία στα διάφορα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα σίγουρα θα βρεθούν κάποιοι ερευνητές που θα το δούν και χωρίς καθόλου να κουραστούν ή να το ψάξουν περισσότερο, θα σπεύσουν να το προσθέσουν στα «πονήματά τους» που αφορούν τη λίστα των Θεοτοκωνυμίων.

    Και τίθεται το ερώτημα τι όφελος θα έχουν οι Σερβαίοι ή το Χωριό αν τελικά καθιερωνότανε το θεοτοκωνύμιο «Η Παναγία η Σερβιώτισσα» ?

    Θα έχουμε δείξει ότι είμαστε ευσεβέστεροι ή καλύτεροι από κάποιους άλλους που επίσης έχουν όλοι εκκλησίες της Παναγίας στα χωριά τους αλλά δεν ενδιαφέρονται να κάνουν κάτι ανάλογο με εμάς ?

    Μήπως θέλουμε να κάνουμε πιό γνωστό το χωριό μας και έτσι να προσελκύσουμε τον λεγόμενο «προσκυνηματικό τουρισμό» ?

    Μήπως με τον τρόπο και τα μέσα αυτά θα καταφέρουμε να συγκινήσουμε την Παναγία για να προσέχει και να προστατεύει περισσότερο τους Σερβαίους ?

    Νομίζουμε ότι δεν βλάπτει καθόλου να προβληματιστούμε λίγο επάνω σε αυτό το θέμα και κυρίως θα πρέπει να σκεφτούμε αν είναι σωστό να χρησιμοποιούνται τα επικοινωνιακά μέσα του Συνδέσμου (η εφημερίδα Αρτοζήνος και η ιστοσελίδα servou.gr) για την προώθηση τέτοιων σκοπών.

    ------

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τα πράγματα είναι περισσότερο απλά απ' ότι φανταζόμαστε πολλές φορές. Θεωρώ λοιπόν την άποψη του admin (2)αρκετά κοντά στην αλήθεια. Μιλάμε για ένα Αγιωνύμιο και προσπαθούμε να του δώσουμε εξηγήσεις πολύπλοκες - και δεν τις χρειάζεται. Το όνομα "Σερβιώτισσα" είναι προφανές ότι ειπώθηκε από κατοίκους των γύρω χωριών. Θάλεγε ποτέ κανείς Σεβαίος: στη Παναγιά τη Σερβιώτισσα?, όχι φυσικά.
    Επειδή σαν Αρκάς διαβάζω τη σελίδα του χωριού σας, και πρέπει να πω πως έχει πολύ καλή ύλη λαογραφική - αφού ευτήχησε το χωριό σας και είχε λαογράφους σαν τον αείμνηστο Τρουπή, μερικές φορές διαπιστώνω ακραίες αναλύσεις που δεν βοηθούν καθόλου την ιστορική αλήθεια. Για παράδειγμα, το όνομα του χωριού σας. Διάβασα και έμαθα ότι λίγο ή πολύ η λέξη Σέρβου έχει ρίζες της αρχαίας ελληνικής! Δεν είναι κακό να μην είμαστε και αρχαίοι έλληνες! το άσχημο όμως είναι να δημιουργούμε ιστορίες που δεν υφίστανται.

    Καλή συνέχεια στο πολύ αξιόλογο blog σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Νομίζω απο ότι έχω πληροφορηθεί και έχω διαπιστώσει πως εσεις οι Σερβαίοι είσαστε έξυπνοι και προοδευτικοί άνθρωποι με ανοικτό μυαλό δεν νομίζω να θέλετε τέτοια... Η ΠΑΝΑΓΊΑ είναι δική σας δική μας και όλου του κόσμου! Δεν είναι τουλάχιστον εγωιστικό εσεις να επιδιώκετε με το ζόρι να την λέτε έτσι; Η λέξη Σερβιώτισσα δηλώνει καταγωγή, και όχι τόπο όπως πχ η Παναγιά της ΤΉΝΟΥ, Η εκκλησία της Παναγιάς στην Τήνο. Η εκκλησία της Παναγιάς στου ΣΈΡΒΟΥ. Θα έχει γούστο να ειπείτε και περισσότερο να γράψετε Η Παναγιά η Σερβιώτισσσα που ευλογάει τα άρματα και εύχεται τους λεβέντες από του Σέρβου. Οι παππούδες σας δεν λέγανε τέτοια! Δεν υπάρχει παράδοση. Τώρα αφού την θέλετε καταδική σας, ας ευλογήσει και κανένα ΣΕΡΒΑΙΟ για να μας βγάλει όλους απο την κ ρ ι σ η.... να γίνει το θαύμα !... για να Την δοξάζουμε μεγαλοπρεπώς στου Σέρβου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Διαβάζω τακτκά το σάιτ Σέρβου και παρακολουθώ ότι καταβάλλοουν προσπάθεια οι άνθρωποι να φτιάξουν κατι καλό και στην προσπάθειά τους απο ότι φαίνεται τα κάνουν λίγο μαντάρα! Εάν καταλάβουν ότι πρέπει να ακούγονται και διαφορετικές γνώμες τότε και μόνο τότε θα επικρατήση αυτή που πρέπει και θα είναι η σωστή! Νομίζω ότι συμπεριφέρονται σαν φοβισμένοι! Είναι αλήθεια;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Διαβάζω τακτικά την εφημερίδα σας και παρατηρώ πως μεγάλη σπουδή έχετε ως προς το όνομα της εκκλησίας σας που πράγματι σαν κτίσμα είναι κόσμημα αφιέρωμα στην Παναγιά, τα άλλα τί τα θέλετε, δεν φαντάζουμε να ξεσπάσει ματαξύ σας και καμία εκκλησομαχία! Βάζουτε και τον παππά και αυτός να λέει αυτά τα πράγματα Σερβιώτησα την Παναγιά;...Είναι κατα δικός σας ο ιερέας στα άλλα χωριά να ήξερα την εκεί Παναγιά πως την λέει;Εάν ειναι και στα άλλα χωριά;Την άλλη φορά να γράψετε τι γράμματα ξέρει ο ιερέας για να του δίνουτε και μεγάλη σημασία στα λεγομενά του. Ας ερευνήσει την ιστορία ο ιερέας της εκκλησιάς να γράψει και αυτός κάτι τιέχει μάθει τί έχει ακούσει τί λένε τα κοιτάπια;Καιπροσοχή μη βάλει και για την Παναγιά να τσακωθεί ο κόσμος. Τότε πιά δεν θα έχουν μιαλό καθόλου. Θα σας παρακολουθώ,τότε θα ειναι για να είναι να το ειπώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Αρτοζήνος το μυθικό βουνό




Δημοφιλείς αναρτήσεις

Επικοινωνία