Από το βιβλίο του Βασίλη Ι. Δάρα
«Ιστορικά του Σέρβου Γορτυνίας
Ιστορία-Λαογραφία-Παράδοση, Αθήνα 1988»
«Ιστορικά του Σέρβου Γορτυνίας
Ιστορία-Λαογραφία-Παράδοση, Αθήνα 1988»
0 εθνικός παλμός που δονεί τις καρδιές των Ελλήνων για λευτεριά βρίσκει την έκφραση και αποκορύφωμά του σε μια τάξη φιλελεύθερων Μωραϊτών. Είναι η κλεφτουριά και η αρματαλωσύνη με τα περίφημα λημέρια κει στα κορφοβούνια, στις σπηλιές και τις λαγκαδιές των αρκαδικών βουνών που με το τραγούδι και την παλληκαριά, κρατούν το Έθνος ξύπνιο.
Ονομαστοί κλεφτοκαπεταναίοι εκτός από τους Κολοκοτρωναίους και τους Πλαπουταίους στην περιφέρεια ήταν:
Ο καπετάν Διάκος ο Παλουμπιώτης και ο Γιαννιάς από την Παλούμπα, ο περίφημος Κόλλιας ο Βυτινιώτης από τη Βυτίνα, ο Μαντάς από το Αρκουδόρεμα, οι Παναγουλαίοι από το Βαλτεσινίκο, ο ξακουστός για την παλληκαριά του Θανασάς από του Ράφτη που για λόγους τιμής σκότωσε τον Τούρκο αγά και ανάμεσα σ’ αυτούς, που η τοπική παράδοση τον θέλει δικό της, ο κλέφτης Δήμος από τους Αράπηδες.
Ο Δήμος του τραγουδιού που ’χε το γιατάκι του στα Πέντε Αλώνια της γειτονικής Αράχωβας στη θέση «Βουνό» — «Μαρτιάκο» αγνάντιο στο χωριό του και που τους μαύρους εκείνους χρόνους ως φαίνεται προ του 1806, σαν ήρθε κάποια στιγμή βλέποντας το σπίτι του να καίγεται θρηνεί το τραγικό τέλος της οικογένειάς του, η λαϊκή μούσα εξυμνεί τα διαδραματιζόμενα με τους ζωντανούς στίχους στο στόμα του λαού:
Μαράθηκαν τα δέντρα κι όλα τα κλαριά.
Μαράθηκε κι ο Δήμος από τα κλάματα.
Βγαίνει στα πέντ’ αλώνια κι αγνάντιο στο χωριό.
Βλέπει φωτιά στο σπίτι, φωτιά στα πράματα.
Και η μάνα του του λέει και τον παρηγορεί.
— Μην κλαις παιδί μου Δήμο μην πικραίνεσαι.
Και ’γω σου φτιάχνω σπίτια, πύργους γυάλινους.
Αν όπως τόσων άλλων άγνωστων κλεφτών, σκοτεινό παραμένει το τέλος της ζωής του κλέφτη Δήμου που αναφέρει η παράδοση και υμνεί ο ιστορικός συγγραφέας Τ. Γριτσόπουλος, απεικονίζοντας το μεγαλείο της κλέφτικης ζωής, ο λαός ακούοντας τις πονεμένες στροφές και παθητικές υμνωδίες του λαϊκού τραγουδιού, που αποθανατίζει το σημαντικό γεγονός, ξαναζεί το μεγαλείο της ηρωικής μορφής, του περίφημου κλέφτη Δήμου.