Άλωση ή Σφαγή της Τριπολιτσάς ονομάζεται η άλωση της πόλης της Τρίπολης στις 23 Σεπτεμβρίου 1821, επτά μήνες μετά από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, από τον στρατό των Ελλήνων κάτω από την αρχηγία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και η σφαγή μεγάλου αριθμού Τούρκων .
Η άλωση της Τρίπολης ήταν μια σημαντική στρατιωτική επιτυχία των επαναστατημένων Ελλήνων στον αγώνα επικράτησής τους στην Πελοπόννησο αλλά η μεγάλη σφαγή που ακολούθησε ήταν ένα ιδιαίτερα μελανό σημείο.
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1821 ο οπλαρχηγός Δούνιας από την Κυνουρία κατάφερε να σκαρφαλώσει στα τείχη και να ανοίξει την πόρτα του Αναπλιού και οι δυνάμεις των επαναστατημένων Ελλήνων υπό την αρχηγία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη κατέλαβαν την Τρίπολη. Η σφαγή που ακολούθησε την κατάληψη της πόλης από τον στρατό του Κολοκοτρώνη ήταν τρομακτική: επί τρεις ημέρες οι Έλληνες σφαγίαζαν τους αμάχους Τούρκους και Εβραίους, τις γυναίκες, τα παιδιά και τα βρέφη, αφού προηγουμένως βίασαν, βασάνισαν, εκπαραθύρωσαν, έκαψαν και λεηλάτησαν. Σύμφωνα με κάποιες πηγές, υπολογίζεται ότι θανατώθηκαν 2.000 Εβραίοι και 30.000 Τούρκοι. Κατά τον J. M. Wagstaff τα θύματα αριθμούσαν "ανάμεσα σε 10000 και 15000".Κατά την Σύγχρονο Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη οι σφαγιασθέντες ανέρχονταν σε περίπου 12000 .Σύμφωνα με τον συνεκδότη της Encyclopedia Americana Thomas Gamaliel Bradford τα θύματα ήταν 8.000, ενώ κατά τον Τόμας Κέρτις τα θύματα ήταν 6.000.
Για τη σφαγή ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αναφέρει χαρακτηριστικά στο ημερολόγιό του: «Το ασκέρι όπου ήτον μέσα, το ελληνικό, έκοβε και εσκότωνε, από Παρασκευή έως Κυριακή, γυναίκες, παιδιά και άντρες, τριάνταδύο χιλιάδες. Το άλογό μου από τα τείχη έως τα σαράγια δεν επάτησε γη. Ελληνες εσκοτώθηκαν εκατό.».
Η σφαγή που επακολούθησε της άλωσης της Τριπολιτσάς δεν αντιμετωπίστηκε με ενιαίο τρόπο από την επίσημη ιστοριογραφία του ελληνικού κράτους σε ότι αφορά τουλάχιστον τα σχολικά βιβλία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης: σε κάποιες περιπτώσεις δεν υπήρχαν αναφορές σε αυτήν[38], ενώ σε μία περίπτωση υπήρξε λεπτομερής καταγραφή των περιστατικών[39].
Ξένοι ιστορικοί υποστήριξαν ότι υπήρχε σχέδιο εθνοκάθαρσης όπως ο ιστορικός Τζορτζ Φίνλεϊ που αναφέρει ότι η εξόντωση των Μουσουλμάνων στις αστικές περιοχές ήταν το αποτέλεσμα προμελετημένου σχεδίου και προήλθε από τις συστάσεις ανθρώπων των γραμμάτων παρά από τα εκδικητικά συναισθήματα του λαού[40] Με τη σειρά του ο William St. Clair έγραψε πως "το όργιο της γενοκτονίας σταμάτησε στην Πελοπόννησο μόνον όταν δεν υπήρχαν πλέον Τούρκοι για να σφαγούν"[41].
Ακουθώντας την πάγια τακτική της εποχής για συγκάλυψη και αιτιολόγηση των γεγονότων στα μάτια της Ευρώπης ο εκδότης Άμπραχαμ Τζον Βάλπρι (Abraham John Valpy) θεωρεί ότι "το πιο βάρβαρο απ’ όλα...είναι η προσπάθεια μερικών να εξομοιώσουν το ελληνικό χαρακτηριστικό της "συστηματικής σκληρότητας", όπως το λένε, με εκείνο των ίδιων των Τούρκων, και για το λόγο αυτό αναφέρονται συνεχώς στην ιστορία των βαρβαροτήτων που πραγματοποιήθηκαν στην Τριπολιτσά...Εάν μιλάμε για συστηματικές σκληρότητες, δεν θα πρέπει να δώσουμε προσοχή τόσο στις φρικτές πράξεις του πολέμου, αν και είναι τρομερές, όσο σε εκείνες που για τέσσερις συνεχείς αιώνες εφαρμόσθηκαν μονομερώς ενάντια στα αθώα θύματά τους"[42].
Και όπως ο J. Irving Manatt θεωρεί : "η ελληνική προσπάθεια δεν μπορεί ποτέ να γίνει κατανοητή χωρίς παραστατική εξέταση τετρακοσίων ετών τουρκικής κυριαρχίας". Ήταν "το φυσιολογικό αποτέλεσμα της εμπειρίας τετρακοσίων ετών υπό τους μουσουλμάνους, της υποταγής των Ελλήνων στο ελληνικό έδαφος σε μια χούφτα αλλοδαπών κατακτητών, εκ διαμέτρου αντίθετων στη φυλή τη θρησκεία και τον πολιτισμό, οι οποίοι στραγγίζουν το καλύτερο αίμα τους για την ικανοποίηση του πάθους τους για άναρχη δύναμη και την επιβολή της, έως ότου ωριμάζει η συσσωρευμένη καταπίεση με αναπόφευκτη συγκομιδή μια εθνική βεντέτα. Μόλις δοθεί το ιστορικό υπόβαθρο, βλέπουμε ότι εκ φύσεως μια ελληνική έγερση σήμανε έναν πόλεμο εξολόθρευσης"[43][44].
Πιθανώς ερμηνεύσιμη αλλά αδικαιολόγητη χαρακτηρίζει τη σφαγή ο έλληνας ιστορικός Κ. Παπαρρηγόπουλος, ο οποίος γράφει στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: «Συνέβη σφαγή ανωφελής και ανηλεής πολλών χιλιάδων οσμανιδών»[45]. Λίγο πιο κάτω σελ. 57 αναφέρει πώς «ημπορεί ίσως να εξηγηθή εκ του προαιωνίου μεταξύ των δύο φυλών και θρησκειών πάθους, αλλά να δικαιολογηθή δεν επιτρέπεται».
Το συμβάν στη σύγχρονη ελληνική ιστοριογραφία
Τα γεγονότα της άλωσης της Τρίπολης εν γένει αποσιωπήθηκαν στην ελληνική ιστοριογραφία ή αναζητήθηκαν αίτια που θα μπορούσαν να μετριάσουν το μέγεθός τους. Στην ελληνική εκπαίδευση οι μαθητές δε διδάσκονται ούτε τα αίτια ούτε τις συνέπειες του συμβάντος[46].
Ο Άκης Γαβριηλίδης στο βιβλίο του Η αθεράπευτη νεκροφιλία του ριζοσπαστικού πατριωτισμού θεωρεί πως είχε σημασία η πλήρης εξαφάνιση Εβραίων και Τούρκων από την Τρίπολη κατά την κατάληψη της πόλης στο εννοιολογικό πλαίσιο μιας εθνοκάθαρσης[47]. Το γεγονός της εθνοκάθαρσης πιστοποιείται ακόμη περισσότερο όχι μόνον από τον εκτοπισμό ή την εξαφάνιση των Τούρκων και Εβραίων κατοίκων της πόλης, αλλά και από την καταστροφή των μνημείων -στην προκειμένη περίπτωση των τάφων- που πιστοποιούσαν την εκεί μακρά παρουσία τους[48].
Σύμφωνα με τον Σ. Στάθη οι αναφορές περί "εθνοκαθάρσεως" στο ζήτημα της Τριπολιτσάς, εκλαμβάνονται ως προσπάθειες "γενίκευσης" που έχουν ως αποτέλεσμα την "ιδεολογικοποίηση" της Ιστορίας και τελικά την έκπτωσή της "σε προπαγάνδα"[49].
Εν έτει 2001 ο ιστορικός Κωστής Παπαγιώργης καταγράφει τα εξής, στο βιβλίου του Κανέλος Δεληγιάννης: «Εντούτοις αυτό που θεωρήθηκε εθνική ντροπή ήταν στην πραγματικότητα μια εθνική ανάσταση - έστω και ανόσια. Μόνο με την άλωση της Τριπολιτσάς οι ραγιάδες μυήθηκαν στο βαθύτερο νόημα του πολέμου που είχαν κηρύξει. Δεν υπήρχε πλέον κανένα περιθώριο συμβιβασμού ανάμεσα στους δύο λαούς. Ο πόλεμος θα έφτανε μέχρις εσχάτων. Μέσα στην πρωτάκουστη αιματοχυσία και στο λύθρο οι επαναστάτες έπαιρναν ουσιαστικά το αληθινό πολεμικό βάπτισμα. Και βέβαια δεν χρειάζεται να δικαιολογούμε τις μαύρες σκηνές που εκτυλίχθησαν στους δρόμους και στα σπίτια της πρωτεύουσας με το μένος αιώνων κατά του τυράννου. Οι Μοραΐτες μετρούσαν μόλις έναν αιώνα σκλαβιάς. Είχαν όμως αναγκή μια κατάσταση απόλυτου ασυδοσίας για να ανακτήσουν την φυλετική τους αυτοπεποίθεση. Και την ανέκτησαν με μια αθεμιτουργία που δεν βρήκε ποτέ τον υμνητή της. Το νεοσύστατο κράτος είχε ανάγκη την προβολή ηρωϊκών θυσιών γι'αυτό το Μεσολόγγι απέβη εθνικό σύμβολο ενω η Τρίπολη αποσιωπήθηκε»[50].
Περισσότερα: >> Wikipedia.org
Αναδημοσίευση
Πηγή: Wikipedia.org
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου