Η Αρχαία Ηραία

Αναδημοσίευση από την Ιστοσελίδα της Λυσσαρέας  (απόσπασμα) ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΓΙΑΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΗΡΑΙΑ   Ἡ Ἡραία εἶναι γνωστή ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Χαλκοῦ - καί στούς Ἀρκαδικούς Μύθους κατέχει σημαντική θέση ἀλλά καί τά εὐρήματα στήν "Μυκηναϊκή" Νεκρόπολη στά Λουτρά δείχνουν μια ἀκμαία φιλήσυχη ἐμπορική πόλη τῆς ὁποίας οἱ πολίτες γνώριζαν να χαίρονται τη ζωή. Και στην Κλασική Ἐποχή τά Ἱερά τῆς Ἡραίας ἥταν πολύ πλούσια, οἱ Ἡραιᾶτες ἀγαποῦσαν τήν μουσική και τον Ἀθλητισμό - πολλοί αναδείχτηκαν Ὁλυμπιονίκες.  Τοὐλάχιστον δύο ναοί ἥταν άφιερωμένοι στον Διόνυσο. (Μέχρι σήμερα στά γύρω χωριά οἱ πολίτες καυχῶνται γιά τό ἐκλεκτό κρασί πού παράγουν). Τα ἀφιερώματα στούς ναούς και οἱ πίνακες πού διακοσμοῦσαν τίς οἰκίες, παραγγέλνονταν σε κορυφαίους καλλιτέχνες τῶν Ἀθηνῶν. Ἕνα τοὐλάχιστον΄ἀπό αὐτά τά ἀριστουργήματα ἀποτυπώθηκε σε Νόμισμα του 6ου ἤ  5ου  αι. πΧ. Ὅταν ὁ Παυσανίας ὁ Περιηγητής ἐπισκέφθηκε τήν Ἀρκαδία, θαύμασε τήν Ἡραία, μέ τούς μεγάλους, πλακόστρωτους δρόμους, κατάφυτους  μέ μυρσίνες. Ἐνῶ οἱ Μελαινεές καί ἡ Γόρτυς κείτονταν σέ ἐρείπια, ἡ Ἡραία ἥταν ὀργανωμένη πόλις μέ ἱερά καί κοινωνική ζωή. Ὅμως είναι οι τελευταῖες καλές εἰδήσεις για την πόλη. Ἀπό τότε δέν ἔχουμε στοιχεῖα για την τύχη τῆς . Οἱ ἀνασκαφές ἔδειξαν ὅτι κατά τήν Ρωμαϊκή ἐποχή πολλοί πλούσιοι ἔκτιζαν ἐδῶ τίς ἐπαύλεις τους μέ θέα τόν Ἀλφειό ποταμό. Ὅπως ὑποστηρίζει ὁ ἱστορικός Τάσος Γριτσόπουλος, ὅταν οἱ Ἡραιᾶτες δέχτηκαν τον Χριστιανισμό ἵδρυσαν Ναό ἐπ' ὀνόματι τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου [ἴσως λόγῳ τοῦ ποταμοῦ και τῶν βαπτίσεων στα νερά του]. Ἔτσι ὁ οἰκισμός πῆρε τό ὄνομα Ἅη - Γιάννης. Γιατί ὅμως μία πόλη σαν την Ἡραία δεν ἀναφέρεται ὡς ἕδρα ἱεραποστολῆς; Τόν 12ο αι ἡ περιοχή - μέχρι τα Λουτρά Ἡραίας - κατοικεῖται. Κτίζονται και Ναοί ὅπως ὁ Αη - Γιώργης και η Παναγία. Και ὅπως φαίνεται, οἱ Φράγκοι δεν πείραξαν τους κατοίκους. Γιῶργος  Ἲωαννίδης

---

Η  ΑΡΧΑΙΑ  ΗΡΑΙΑ  ΟΠΩΣ ΤΗΝ ΕΙΔΕ  Ο  ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ (TLG 8. 26. 1. 1 - 8. 26. 2. 7)

Ἡραιεῦσι δέ οἰκιστής μέν  γέγονεν Ἡραιεύς   ὁ Λυκάονος, κεῖται δέ ἡ πόλις ἐν δεξιᾶ τοῦ Ἀλφειοῦ, τά μέν πολλά ἐν ἡρέμᾳ προσάντει, τά δέ καί ἐπ' αὐτόν καθήκει τόν Ἀλφειόν. Δρόμοι τε παρά τῶ ποταμῶ πεποίηνται μυρσίναις καί ἄλλοις ἡμέροις καί τά λουτρά αὐτόθι. Εἰσί δέ καί Διονύσῳ ναοί. Τόν μέν καλοῦσιν αύτῶν Πολίτην, τόν δέ Αὐξίτην, καί οἴκημά ἐστί σφισιν ἔνθα τῶ Διονύσῳ τά ὄργια ἄγουσιν Ἔστι καί ναός ἐν τῆ Ἡραίᾳ Πανός ἅτε τοῖς Ἀρκάσιν ἔπιχωρίου, τῆς δέ Ἥρας τοῦ ναοῦ καί ἄλλα ἐρείπια καί οἱ κίονες ἔτι ἐλείποντο. Ἀθλητάς δέ ὁπόσοι γεγόνασιν Ἀρκάσιν ὑπερῆρκε τῆ δόξῃ Δαμάρετος Ἡραιεύς, ὅς τόν ὁπλίτην δρόμον ένίκησεν <ἐν> Ὁλυμπίᾳ πρῶτος.

Οἰκιστής τῆς Ἡραίας ἥταν ὁ Ἡραιεύς  γιος τοῦ Λυκάονα. Ἡ πόλις βρίσκεται στη δεξιά ὄχθη τοῦ Ἀλφειοῦ. Σέ πολλά σημεῖα ἐκτείνεται καί στήν ἀπέναντι όχθη. Ὑπάρχουν  καί σπίτια σέ νησίδες στά ρηχά. Κατά μῆκος τοῦ ποταμοῦ οἱ δρόμοι εἶναι κατάφυτοι ἀπό μυρσίνες καί ἄλλα ἥμερα δένδρα. Ἐκεῖ εἶναι καί τά Λουτρά. Καί ναοί ἀφιερωμένοι στόν Διόνυσο. Στόν ἕναν ναό τόν τιμούν ὡς "Πολιοῦχο". Ὁ ἄλλος, βοηθά στήν πρόοδο τῆς Πόλης. Σέ ἕνα οἴκημα τελοῦν "ὄργια" (Ιερά Δρώμενα λατρευτικού χαρακτήρα) πρός τιμήν τοῦ Διονύσου. Στήν Ἡραία ὑπάρχει  ναός τοῦ Πανός - Ἀρκαδική θεότητα - Ἀπ τό ναό τῆς Ἥρας σώζονται λίγοι κίονες καί ἄλλα ἐρείπια ἐγκαταλελειμένα. Ἀπό τούς Ἀθλητές πού ἀνέδειξε ἡ Ἀρκαδία πιο φημισμένος ἥταν ὁ Δαμάρετος Ἡραιεύς πρωταθλητής στόν Ὁλυμπιακό Ὁπλίτη Δρόμο

---

ΣΤΗΝ  ΑΡΧΑΙΑ  ΗΡΑΙΑ  ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΚΑΙ Ο  ΕΠΙΚΟΣ  ΠΟΙΗΤΗΣ  ΡΙΑΝΟΣ (TLG Rianos Fragm. 20. 1)

Γόρτυν' , Ἡραίαν τε, πολυδρύμους τε Μελαινάς

[όποιος ταξιδεύει σ' αυτά τα μέρη συναντᾶ] τήν Γόρτυνα, τήν Ἡραία καί τίς Μελαινεές μέ τόν μεγάλο δρυμό (τό πυκνό δάσος)

---

---

ΗΡΑΙΑΤΕΣ  ΟΛΥΜΠΙΟΝΙΚΕΣhttp://www.opsarion.gr/dhmos.htm

520 και 516	Δαμάρετος	Στάδιο,  Οπλίτης Δρόμος
484 και 480	Θεόπομπος (Α)	Πένταθλον
480	(.....)φάνης	Πυγμαχία παίδων
436	Θεόπομπος (Β)	Πάλη
416	Νικόστρατος	Στάδιο       παίδων
384	Λύκινος	Στάδιο       παίδων

---

Η Αρχαία Ηραία